🌑 سیاره تیا؛ راز شکل‌گیری ماه و منشأ آب زمین
معرفی سیاره تیا
سیاره تیا یک سیاره فرضی در منظومه شمسی اولیه است که حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش با زمین برخورد کرده است. این برخورد عظیم، نه‌تنها منشأ شکل‌گیری ماه بوده بلکه ممکن است منبع اصلی آب روی زمین نیز باشد.
اندازه و ترکیب سیاره تیا
تیا تقریباً هم‌اندازه مریخ بوده و قطر آن حدود ۶٬۱۰۲ کیلومتر تخمین زده می‌شود. ترکیب این سیاره شامل عناصر سنگین مانند آهن و نیکل بوده که مشابه ترکیب زمین است.
🌍 برخورد تیا با زمین؛ شواهد علمی
تحلیل سنگ‌های ماه توسط مأموریت آپولو
ادوارد یانگ از دانشگاه کالیفرنیا، با بررسی سنگ‌های جمع‌آوری‌شده از ماه توسط مأموریت‌های آپولو ۱۲، ۱۵ و ۱۷، به این نتیجه رسید که تیا با زمین برخورد داشته است. این یافته‌ها از شباهت ترکیب شیمیایی سنگ‌های ماه با زمین حکایت دارند.
نظریه برخورد بزرگ
بر اساس نظریه «برخورد بزرگ»، تیا در آخرین مرحله از شکل‌گیری زمین با آن برخورد کرده و خرده‌سنگ‌های حاصل از این برخورد در مدار زمین قرار گرفته‌اند. این ذرات به مرور زمان به هم پیوسته و ماه امروزی را تشکیل داده‌اند.
🌕 چگونگی تولد ماه از برخورد تیا
- پس از برخورد، حلقه‌ای از ذرات سنگی به دور زمین شکل گرفت.
- تحت تأثیر نیروی گرانشی، این ذرات به هم پیوستند و ماه را ساختند.
- بررسی نمونه‌های ماه نشان می‌دهد که عناصر آن با عناصر زمین یکسان‌اند، که تأییدی بر منشأ مشترک آن‌هاست.
💧 آیا آب زمین از تیا آمده است؟
تحقیقات سال ۲۰۱۹ نشان داد که بخش زیادی از آب موجود در سطح زمین ممکن است از سیاره تیا آمده باشد. این کشف، نقش تیا را در شکل‌گیری شرایط زیستی زمین برجسته‌تر می‌کند.
🔬 شواهد زمین‌شناسی از بقایای تیا
توده‌های سنگی در اعماق زمین
در دهه ۱۹۸۰، امواج لرزه‌ای وجود دو توده عظیم در عمق ۲٬۹۰۰ کیلومتری زیر سطح زمین را آشکار کردند. این توده‌ها در زیر قاره آفریقا و اقیانوس آرام قرار دارند و بسیار داغ‌تر و متراکم‌تر از سنگ‌های اطراف هستند.
نظریه منشأ بیگانه
مطالعات جدید نشان می‌دهند که این توده‌ها ممکن است بقایای مدفون‌شده سیاره تیا باشند که در زمان برخورد وارد گوشته زمین شده‌اند.
🧠 اهمیت برخورد تیا در تکامل زمین
کیان یوان، محقق ژئودینامیک از مؤسسه فناوری کالیفرنیا، می‌گوید که برخورد تیا با زمین، ترکیب شیمیایی آن را تنها در ۲۴ ساعت به‌طور چشمگیری تغییر داده است. این تغییرات ممکن است دلیل تفاوت زمین با سایر سیارات سنگی باشد.
🌋 تأثیرات بلندمدت برخورد تیا
- ایجاد ستون‌های ماگما در گوشته زمین
- نقش در شکل‌گیری ابرقاره‌ها
- تأثیر در حرکت زاویه‌ای سیستم زمین و ماه
- منشأ آهن در هسته ماه
📌 نتیجه‌گیری
برخورد سیاره تیا با زمین، یکی از مهم‌ترین رویدادهای کیهانی در تاریخ منظومه شمسی بوده است. این برخورد نه‌تنها ماه را شکل داد، بلکه ممکن است منشأ آب، آهن و حتی شرایط زیستی زمین باشد. تحقیقات همچنان ادامه دارند تا رازهای بیشتری از این سیاره فرضی کشف شود.